NORDİK SİMİT: İSKANDİNAVYA’DAN YAZ YABERLERİ
Bu hafta önümüzdeki sıcak günlerde Kuzey’e seyahat etmek isteyenler için gezi önerileri; okulunu, işini bırakıp seyahate çıkamayanlar için de Kuzey’i ayağımıza kadar getiren Nordik Film Günleri’nden bahsetmek istedik. Norveç kültürünü sizinle beraber keşfetmek için ise Norveçlilerin geleneksel kıyafeti Bunad ve günümüzün Viking keşif gemisi Draken Harald Hårfagre hakkında yazdık.
Akbank Sanat Nordik Film Günleri ile Norveçli Filmler İstanbul’da
Müptelası olduğumuz Nordik filmler malum öyle her yerde gösterilmiyor. Sanat alanında imdadımıza koşan Akbank Sanat, 4-29 Haziran tarihleri arasında sinemaseverleri İsveç, Norveç, Danimarka ve Finlandiya sinemasından ikişer filmle buluşturacak. Bu filmlerden Norveçli olanlar ise şöyle;
Victoria
Nobel ödüllü yazar Knut Hamsun’un 1898 tarihli ölümsüz romanı Victoria orijinal bir aşk hikayesini anlatıyor. Film, sinema meraklılarının görmek isteyeceği her şeyi içeriyor: Gençlik aşkı, sınıf farklılıkları, tüm engellere rağmen gelen başarı, kostümler, çok güzel mekanlar ve Victoria’nın yürek dağlayıcı trajedisi…
Kon – Tiki
1947’de, genç Norveçli maceracı Thor Heyerdahl hayret verici bir keşif gezisine başladığında tüm dünyada heyecanla karşılanmıştı. Kon-tiki adlı salla, Pasifik Okyanusu boyunca 4,300 deniz mili sürecek bir yolculuk…. Eşi Liv’le Markiz Adaları’na yaşadığı günlerden beri, Thor, Güney Denizi Adaları’na, Doğu’ya doğru binlerce mil boyunca, eski Güney Amerikalılar’ın yerleştiğinden şüphe etmişti. Yüzme bilmemesine ve sudan korkmasına ragmen, Thor bu teorisini kanıtlamak için bu efsanevi yolculuğu tek başına yapmaya karar verdi.
Norveçlilerin Geleneksel Kıyafeti: Bunad
Fotoğraf: Angela Flatland, TV Norge
Her yıl 17 Mayıs’ta kutlanan Norveç Ulusal Bayramı bu yıl da dünyanın birçok ülkesinde coşkuyla kutlandı. Fakat bayram kutlamalarından daha çok konuşulan yine Norveçliler’in giydikleri geleneksel kıyafetleri; “Bunad” oldu. Süslemeleri bölgelere göre değişiklik gösteren bu kostümler, yüzyıllarca gururun, çeşitliliğin, kültürün ve Norveç halkının geleneklerini temsil etti. Vikinglerin kullandığı eski dilde “Bunad” kelimesinin anlamı ise ‘donanım’ ve ‘ekipman’ olarak biliniyor.
Rönesans boyunca, bu kostümler modaya ayak uydurmaya başladı. Yeni renkler eklendi, motif seçenekleri arttı. Kadınlar etek ve korselerine takılar iliştirdi, kafalarına ise büyük bir kurdele taktılar. Erkek ise askeri üniformalara benzer kıyafetler giydiler. Ancak Sanayi Devrimiyle 19. yüzyılda daha modern kıyafetler tercih edilmeye başlandı. Artık Bunad sadece yaşlılar tarafından giyilen kıyafetler olmuştu. Hulda Garborg adlı Norveçli, Bunad için savaşmış ve onun unutulmaması için elinden geleni yapmıştı. Bugün hala Norveç’te “Bunad”ın giyiliyor olması Garborg’un başarısı diyebiliriz.
Birçok farklı motiften oluşan Bunadlar, bir dönem yine unutuldu. 1947‘de hükümet farklı bölgelere belli motifler verdi. Böylece motif çeşitliliği yeniden sağlanmış oldu. Hala Bunad, Norveç mirasının en önemli ürünlerinden birisi olarak kabul ediliyor.
Norveçli Şarkıcı Evelyn Mali’den Mosjøen Önerileri
Fotoğraf: Thessy Queen
Norveç‘in yeni yetenekleri arasında gösterilen şarkıcı Evelyn Mali ile yaşadığı şirin kasaba Mosjøen hakkında sohbet ettik. Nordik Simit için kasabadaki en sevdiği yerleri listeleyen Mali’nin ağzından Mosjoen önerilerini Norveç‘e seyahat planlamadan önce mutlaka okuyun;
Yemek İçin
Eğer fazla çeşit ve büyük porsiyonlar istiyorsanız, Milano adındaki restoranı öneririm. Biftekten kebaba, pizzaya birçok farklı Türk ve Norveç yemeği var. Mosjøen’deki en popüler restoran da aynı zamanda burası. Genelde güzel yemeğin keyfini çıkaran insanlarla dolu oluyor. Hatta Kuzey’e giden uzun yol tır şöforleri bile bazen sırf buradan yemek için yollarını uzatıyorlar.
En İyi Manzara İçin
En iyi manzara tabii ki de Øyfjellet‘in tepesinde. Tüm kasabayı ve çevresini yukarıdan izleyebileceğiniz harika bir yer. Tepeye yürüyerek çıkabileceğiniz birçok farklı patika var fakat yanınıza bolca su ve yiyecek almayı unutmayın. Yollar biraz zorlu olabilir ama manzara kesinlikle buna değiyor.
Yürüyüş için
Eğer güzel bir Pazar yürüyüşü yapmak istiyorsanız, sizi Sjøgato‘ya götürürdüm. Mosjøen’in tam ortasında çok küçük ve tatlı bir sokak. Kuzey Norveç’teki en büyük ahşap yapılara ve rıhtımları görebilirsiniz. Aynı zamanda Mosjøen’deki en önemli turistik noktalarından. 17. yüzyıla kadar dayanan tarihleri ile birçok ahşap bina Vefsna ırmağının üzerine kurulu. Øyfjellet mahallesi de küçük/ rengarenk evler ile dolu, orada da yürümek güzel olabilir.
Yazın Galleria adında bir sanat festivali oluyor. Tüm sokak sanat galerisine dönüşüyor ve her köşede birbirinden farklı müzisyenleri dinleyebiliyorsunuz. Festivalin sonunda, sokak bir geceliğine kapatılıp herkes Fru Haugans‘a gönderiliyor, böylece sokak eski günlerine döndürülmek üzere hazırlıklar başlıyor. Bu etkinliğe de Byfesten deniyor, festival sokaktan tüm kasabaya taşıyor. Ayrıca daha önce Mosjøen’den göçen herkes bu festival için kasabaya geri dönüyor.
Modern Viking Keşif Gemisi Amerika’yı Yeniden Keşfediyor
Fotoğraf: Peder Jacobsson
Norveç‘ten Vikingler’in tarihi rotasını izleyerek Amerika‘yı tekrar keşfetmek üzere yola çıkan keşif gemisi Draken Harald Hårfagre, Kanada’ya varmak üzere!
2010 yılında yapımına başlanan ve proje başlangıcında 4000 kişinin gemi gönüllü mürettebatlık için başvurduğu 30 kişilik keşif gemisi, Vikingler’in geleneksel gemi yapım teknikleri ile inşa edildi. Amerika Kıtası’na, Christopher Columbus’tan 500 yıl önce ayak basan Leif Erikson’un izinden giden gemi, Norveç’ten başlayarak İskoçya, İzlanda, Grönland gibi Viking kültürü ile özdeşen tarihi yerleşim yerlerini ziyaret etti. Sıradaki durağı ise bugün Newfoundland, Kanada sınırlarında yer alan, Leif Erikson‘un Atlas Okyanusu ötesinde kurduğu ilk Viking yerleşimi olan Vinland olacak.
İsmini Norveç’i tek bir krallıkta birleştiren King Harald’dan alan gemi ayrıca modern zamanlarda inşa edilmiş en büyük Viking gemisi ünvanını da taşıyor.
*Kapak fotoğrafı: Terje Rakke/ Nordic Life AS/ Visit Norway